12. Hukuk Dairesi
2021/2258 E. 2021/6529 K.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu ve asıl şikayet dosyası alacaklısı ... tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : 1-Borçlunun birleşen şikayet dosyasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde,
Temyiz edenin sıfatına, tarafların iddia ve savunmalarına, dosya içeriğindeki bilgi ve belgelere ve kararın gerekçesine göre borçlunun temyiz itirazlarının REDDİNE;
2-Alacaklının asıl şikayet dosyasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde,
Borçlu ... tarafından, hakkında başlatılan ilamlı icra takibinde haczedilen taşınmaza ilişkin olarak İİK'nun 82/1-12. maddesi gereğince haczin kaldırılması istemiyle icra mahkemesine başvurulduğu, mahkemece alınan bilirkişi raporu doğrultusunda şikayetin kısmen kabulü ile taşınmazın 140.000,00 TL’den aşağı olmamak üzere satılmasına, bu tutarın borçluya, kalanın alacaklıya ödenmesine karar verildiği, kararın taraflarca istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi’nce tarafların istinaf başvurularının esastan reddine hükmedildiği, kararın asıl şikayet dosyası borçlusu ve alacaklısınca temyiz edildiği anlaşılmaktadır.
Borçlunun daha önce ipotek ettiği taşınmazı hakkında sonradan haczedilmezlik şikayetinde bulunabilmesi için ipoteğin mesken kredisi, esnaf kredisi, zirai kredi gibi zorunlu olarak kurulmuş ipoteklerden olması gerekir. Zira zorunlu olarak kurulan ipoteğin meskeniyet şikayetine engel teşkil etmeyeceği ilkesi, bu ipoteğin sosyal amaçlı olarak verilen kredinin teminatını oluşturmasından kaynaklanmaktadır. Bunun dışında, borçlunun serbest iradesi ile kurduğu ipotekler, adı geçenin daha sonra bu yerle ilgili olarak meskeniyet iddiasında bulunmasını engeller. Ancak, haciz tarihi itibariyle ipotek konusu borcun ödenmiş olması halinde, ipotekle yükümlü bulunmayan taşınmaz hakkında meskeniyet şikayetinde bulunulabilir.
Somut olayda,... ili ...ilçesi 1497 Ada 266 parsel sayılı taşınmazın şikayetçi borçlu adına kayıtlı olduğu, taşınmaz üzerinde 27.4.2006 tarihli S.S. Güzelyalı Konut Yapı Koop. lehine tesis edilmiş ipoteğin mevcut olduğu, ipoteğin taşınmazın eski maliki tarafından tesis edildiği ve taşınmazın 26.8.2010 tarihinde şikayetçi tarafından ipotekle yüklü olarak satın alındığı, taşınmaza 27.4.2018’de haciz konulduğu görülmektedir.
Taşınmazı ipotekle yüklü olarak bilerek satın alan kişinin bu ipotek ile kendi tesis ettiği ipotek arasında sebep sonuç ilişkisi arasında fark olmayacağı tabii olup, Bölge Adliye Mahkemesi’nin aksi yöndeki gerekçesi doğru bulunmamış olup, İlk Derece Mahkemesi’nce de ipotek belgesi getirtilmeden salt tapu kaydı üzerinden yapılan inceleme ile ipoteğin sosyal amaçlı olduğu sonucuna varılması yerinde değildir.
O halde mahkemece, istinaf aşamasında dosyaya kazandırılan ipotek resmi senedi incelenerek, taşınmazda bulunan ipoteğin niteliğinin değerlendirilmesi, zorunlu olarak kurulan ipoteklerden olmadığının anlaşılması halinde haciz tarihi itibariyle ipoteğe konu borcun ödenip ödenmediği tespit edilerek ve ödenmiş ise meskeniyet şikayetinde bulunulabileceği, ödenmemiş ise meskeniyet iddiasına engel olacağı değerlendirilmek suretiyle oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ :Asıl şikayet dosyası alacaklısı ... Kooperatifi’nin temyiz itirazlarının kabulü ile ... Bölge Adliyesi Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 19.11.2020 tarih ve 2019/1992 E. - 2020/1956 K. sayılı kararının, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA,... İcra Hukuk Mahkemesi’nin 08.5.2019 tarih ve 2018/402 E. - 2019/275 K. sayılı kararının yukarıda belirtilen nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre borçlunun temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi’ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 16/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
